İstanbul Üniversitesi Gözlemevi Uygulama ve Araştırma Merkezi

Uzay Havası Takip İstasyonu

Türkiye’nin ilk Uzay Havası Takip İstasyonu olarak Doğu Anadolu Gözlemevi’nde bulunan istasyonumuz 12 metre uzunluğundaki bir gemi konteynerinde konumlanan bir radyo spektrometre ve bir Kozmik Işın Dedektöründen oluşmaktadır. İstasyonun ana bileşenini oluşturan Mirya-m1 Kozmik Işın Dedektörü 1 x 1 metre büyüklüğünde ve aralarında yaklaşık 1.3 metre yükseklik olan iki sintilatörden ve bunları sürekli takip eden toplamda 8 fotokatlandırıcı tüpten oluşmaktadır. Yine diğer elektronik okuma devresini oluşturan komponentler bu dedektör sistemine dahildir.

İstasyonumuz Erzurum Atatürk Üniversitesinin Doğu Anadolu Gözlemevi yerleşkesinde denizden 3150 m yükseklikte bulunmaktadır.

Mirya-𝛍1 155 x 204 cm büyüklüğündeki 175 cm yüksekliğinde bir ana iskelette üst ve alt katta belirtildiği gibi birer tane 1x1 metre büyüklüğünde iki sintilatör içermektedir. Bu sintilatörler üzerlerine yüklü parçacık düştüğü zaman spektrumun mor ötesine yakın kısmında bir ışınım yaratırlar. Bu morötesi ışınımı takip için de Hamamatsu firmasından temin edilmiş H11411 model fotokatlandırıcılar kullanılmaktadır. Üst ve alt kattaki 2 sintilatörü 4 kenardan takip eden toplamda 8 fotokatlandırıcı tüpten gelen sinyal yine Hamamatsu marka C7319 kodlu yükselticiler tarafından yükseltilip kayıt edilmektedir.

Çalışmalarımız, Universidad de Alcala'dan araştırmacılar Dr. Juan José Blanco ve Dr. Sindulfo Ayuso ile işbirliği içinde gerçekleştirilmektedir.

Ayrıca, istasyonumuzda 2 metre uzunluğunda 3 metre genişliğinde CLP-5130-1N Log-Per antene bağlı 50-800 MHz bantlarını 0.25 saniyede bir tarayarak oluşabilecek Güneş patlamalarını takip edecek bir radyo spektrometre de bulunmaktadır. Radyo spektrometre verileri doğrudan e-callisto ağına göndermekte ve burada Dünya’nın her yerinden gelen radyo verileri ile birlikte analiz edilmektedir.

İstasyonumuz, İstanbul Üniversitesi ve Atatürk Üniversitesi arasında yapılan işbirliği protokolü ile görev yapmaktadır. Proje T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından "Doğu Anadolu Gözlemevi Odak Düzlemi Aygıtları ve Adaptif Optik Sistemi" başlıklı 2016K121370 kodlu proje ile de desteklenmektedir.